Czym jest projekt ARTE Opera i jaki jest jego cel?
Dominic Konrad: Sezon ARTE Opera to sezon operowy dostępny online, organizowany przez telewizję ARTE we współpracy z siecią najważniejszych teatrów operowych w Europie. Wszystkie produkcje są dostępne bezpłatnie dla polskich widzów na stronie https://www.arte.tv/opera/ w sześciu językach, między innymi w języku polskim, ale także angielskim, niemieckim, hiszpańskim, włoskim i francuskim.
Skąd wziął się pomysł na ARTE Opera?
Opera to popularna forma sztuki na całym świecie. Naszym celem było udostępnienie międzynarodowej publiczności aktualnych spektakli wysokiej jakości z różnych zakątków Europy poprzez transmisję online – w ramach sezonu ARTE Opera.
Transmisje światowej klasy oper i koncertów muzyki klasycznej są od prawie 30 lat jednym z głównych zadań europejskiej telewizji ARTE. W naszym internetowym serwisie muzycznym ARTE Concert oferujemy oprócz koncertów muzyki rockowej, pop i klasycznej, również operę i balet. Rozszerzenie tej oferty było po prostu logiczną konsekwencją współpracy z naszymi partnerami. Natomiast ostatecznie dzięki dotacji Komisji Europejskiej możemy zaoferować widzom z całej Europy opery z napisami w dodatkowych językach: angielskim, włoskim, hiszpańskim i polskimi, dzięki czemu są one dostępne dla 70% Europejczyków w ich języku ojczystym.
Z jakimi operami współpracujecie i na jakich zasadach?
ARTE współpracuje obecnie z 21 teatrami operowymi z 12 europejskich krajów. W bieżącym sezonie artystycznym są to m.in. z Royal Opera House w Londynie, Wiedeńska Opera Państwowa, Paryski Teatr Opéra-Comique, Fińska Opera Narodowa w Helsinkach, Czeski Teatr Narodowy w Pradze czy Opera Sempera w Dreźnie. Wraz z naszymi partnerami zbudowaliśmy sieć współpracy, która pozwala nam na dużo więcej niż zwykłe nagrywanie oper. Podczas wspólnych spotkań wymieniamy się regularnie informacjami na temat aktualnych wydarzeń w dziedzinie kultury i cyfryzacji oraz opracowujemy w ramach ścisłej współpracy program, oraz zasady wspólnej komunikacji. Zwłaszcza ostatnimi czasy, podczas pandemii koronawirusa, bliski kontakt z naszymi partnerami umożliwił nam szybkie i nieskomplikowane uruchomienie wirtualnych spektakli, kiedy przedstawienia operowe z obecnością publiczności nie były jeszcze możliwe. Dzięki temu widzowie mieli nieustanny kontakt z kulturą.
Czy ARTE ma wpływ na repertuar oper, z którymi współpracuje?
Nie, ARTE nie wpływa na twórczość i program teatrów operowych. Uzgadniamy jednak dokładnie z naszymi partnerami, które produkcje pasują do naszego operowego sezonu artystycznego, kształtując w ten sposób wspólnie artystyczną spójność projektu.
Co polscy widzowie będą mogli zobaczyć w 4. sezonie ARTE Opera? Co Pan szczególnie poleca?
Nasz nowy sezon operowy 2021/22 prezentuje wielostronny przekrój aktualnych dzieł scenicznych wystawianych w Europie. Przedstawimy znane klasyki, na przykład „Cyrulika sewilskiego“ Rossiniego z Juanem Diegiem Flórezem z Wiednia i „Aidę“ Verdiego w nowej drezdeńskiej produkcji reżyserki Kathariny Thalbach i dyrygenta Christiana Thielemanna. Poza tym chcemy udostępnić naszej publiczności również projekty nienależące do klasycznego repertuaru operowego, na przykład odkrytą na nowo „Edmeę“ Alfreda Catalaniego z festiwalu operowego w Wexford, w Irlandii. Częścią naszego programu bywają także przedstawienia baletowe i koncerty muzyki klasycznej. Polska publiczność szczególnie może się cieszyć na barokowe oratorium „Theodora“, które będziemy transmitować z Royal Opera House w Londynie. Role główne zaśpiewają światowa gwiazda Joyce DiDonato i wschodząca gwiazda międzynarodowa ostatnich lat: polski kontratenor Jakub Józef Orliński.
Jak dużą popularnością cieszy się projekt ARTE Opera w Polsce i w Europie?
Ogólnie rzecz biorąc, ARTE Opera cieszy się w Europie dużą popularnością. W ostatnim sezonie artystycznym zanotowaliśmy 2,2 miliona wyświetleń na stronie internetowej ARTE.tv. Prawie 40 procent wyświetleń było odtwarzanych poza Niemcami i Francją, które są głównym obszarem nadawania ARTE. Polska, poza Włochami, Hiszpanią i Szwajcarią, należy do tych krajów, w których nasz sezon artystyczny jest oglądany najbardziej regularnie.
Niestety do tej pory nie udało nam się jeszcze pozyskać żadnej polskiej opery jako partnera w naszym projekcie, mimo że dotychczasowa współpraca z operą w Warszawie i w Poznaniu była bardzo udana. Bardzo chcielibyśmy jednak to w przyszłości nadrobić. Wspaniała polska tradycja operowa, a także polski repertuar operowy – czy to Stanisława Moniuszki, Władysława Żeleńskiego, Karola Szymanowskiego czy Krzysztofa Pendereckiego – zasługują na to, by zostały przybliżone widzom europejskiego sezonu ARTE Opera.
Wywiad z Dominic Konrad, Kierownik Projektu ARTE Opera Saison